Hang Lạng – Một kỳ tích của thiên nhiên
Hang Lạng chạy dọc theo một con suối lớn, là điểm du lịch Phú Thọ không thể bỏ qua. Vòm hang tương đối cao, có chỗ cao đến 15, 20 mét và chiều rộng cũng không hề thua kém. Đây là một hang động chạy dài và dọc theo dãy núi đá vôi. Từ bên ngoài nhìn vào, ấn tượng đầu tiên trong tâm trí du khách chính là một hang đá hùng vĩ, rộng và chạy dài như bất tận. Không quá khi nói hang Lạng rộng và dài đủ cho cả ngàn người cùng vào chiêm ngưỡng .
Khi vào sâu bên trong, du khách sẽ càng thêm thích thú, giống như lạc vào một thế giới huyền bí và lạ lùng, một thế giới được tạo nên bởi những thạch nhũ đẹp lạ thường, những suối nước trong hang với đàn cá măng, cá ngạnh nặng đến dăm bảy ký. Trong lòng hang Lạng, nhiều chỗ thạch nhũ buông xuống tạo nên hình dáng hết sức ấn tượng.
Đan xen với những thạch nhũ đó là những trụ cột được tạo hóa tô vẽ, bồi đắp bao đời nay, chống từ đáy hang lên đến vòm trần một cách kỳ ảo. Phải ngắm tận mắt mới có thể cảm nhận được cái vẻ đẹp huyền bí, tâm linh mà những phiến thạch nhũ nơi đây mang lại. Vẻ đẹp của thạch nhũ, trụ đá hòa quyện cùng với ánh đèn, ánh đuốc sáng rực trong hang, phản chiếu qua dòng suối long lanh tạo nên một thứ ánh sáng vô cùng huyền ảo, vẻ đẹp đó như làm lay động lòng người.
Không như những hang động núi đá vôi bình thường khác, nơi mà các nhũ đá thường xỉn thành một màu xám, các nhũ đá ở hang Lạng sáng trắng và nhiều chõ lấp lánh hồng tía rất kỳ lạ. Vẻ đẹp kỳ vĩ của nơi đây có thể dễ dàng lôi cuốn bất kỳ ai. Hang Lạng giống như một món quà mà tạo hóa ban tặng, như một sự kỳ diệu của thiên nhiên mà vùng đất Xuân Sơn may mắn được nhận.
Truyền thuyết huyền bí liên quan đến hang Lạng
Hang Lạng lôi cuốn du khách không chỉ bởi vẻ đẹp của thiên nhiên, mà nó còn trở nên đặc biệt hấp dẫn hơn bởi sự tồn tại của những truyền thuyết đầy huyền bí có liên quan đến hang động này. Theo những người dân địa phương kể lại, từ xa xưa, dân làng Xuân Sơn đã thờ thần hang Lạng. Theo truyền thuyết kể lại rằng thần là con rắn hoá thân thành chàng trai tuấn tú vẫn thường đến giúp việc nhà Thổ Lang ở xóm Lạng. Chàng rất chăm chỉ và được việc. Nhiều hôm, chàng còn giúp con gái của quan Thổ Lang là nàng Bạch công việc cấy gặt ngoài đồng.
Chàng là một chàng trai tuấn tú, chăm chỉ và làm nhanh hơn bất kỳ ai trong làng, được mọi người vô cùng yêu mến. Mặc dù chàng cứ cố dấu hình dáng thật của mình nhưng rồi việc gì đến cũng đến, cuối cùng hình dáng đó cũng bị phát hiện và sau đó chàng bị quan Thổ Lang đuổi đi. Vị quan Thổ Lang đó cũng cấm không cho con gái mình tiếp xúc với chàng trai nữa. Thế rồi một hôm khi đang dệt vải thì con sợi bị lăn xuống ao, nàng lội xuống nhặt con sợi lên nhưng không may khi về thì bị ốm chết.
Việc này làm cho cả dân làng xôn xao. Quan Thổ Lang cho rằng con gái mình đã bị rắn bắt đi làm vợ. Sau đó để cho rắn không lấy được xác của nàng nên dân làng đã đem nàng đến đỉnh núi Ten chôn cất. Không chịu việc để sắp xếp như vậy, rắn thần đã gây mưa cho làng trong suốt nhiều ngày liền, biến vùng đất này thành sông suối nhằm mang xác của nàng Bạch về hang với mình. Từ đấy, người ta phải cúng rắn thần và nàng Bạch, cầu phù hộ cho mưa gió thuận hoà để có nước cày cấy.
Cũng từ truyền thuyết đó mà Hang Lạng được coi như thủy cung của thần bảo hộ xóm Lạng. Cho đến sau này, người ta mới dựng đình Lạng để các ngày lễ có nơi cầu tế thần linh phù hộ cho dân làng an khang, cuộc sống ấm no, thịnh vượng. Hàng năm, vào các ngày tiệc của làng như lễ cầu mùa, lễ mở cửa rừng, ngày kỵ của vợ thần… người ta tổ chức tế lễ ở đình Lạng.
Có thể nói, hang Lạng là một điểm đến du lịch làm say đắm lòng người. Không những vậy, nơi đây còn gợi cho người ta nhớ đến những truyền thuyết xa xưa, nhớ đến sự huyền bí mang đầy màu sắc tâm linh. Đến với hang Lạng, bạn sẽ có một sự trải nghiệm tuyệt vời, được chiêm ngưỡng những kỳ quan hùng vĩ, được chiêm ngưỡng vẻ đẹp tuyệt vời mà tạo hóa mang lại.
