Từ những bàn tay khéo léo của người dân nơi đây đã đem đến cho chúng ta nhiều món ngon hấp dẫn. Từ rượu sâu chít Điện Biên Phủ, Pa pỉnh, thịt trâu gác bếp cho đến món rau hoa ban, măng đắng mang hương vị núi rừng Tây Bắc nhưng thấm đậm tình người. Đó chính là những món ăn góp phần làm phong phú thêm ẩm thực đất nước Việt Nam.
1 Pa pỉnh tộp
Pa pỉnh tộp là món ăn cổ truyền của dân tộc Thái vùng Tây Bắc. Đây là món ăn quý, rất được trân trọng. Người Thái có câu: "Gà tơ tần đem đến. Không bằng pa pỉnh tộp đem cho". Pa pỉnh tộp từ lâu đã nổi tiếng là món ăn đặc trưng của ẩm thực dân tộc Thái, được nhiều người biết đến.
Kết hợp khéo léo các loại gia vị độc đáo, món cá nướng Pa pỉnh tộp mang đậm hương vị Tây Bắc. Hỗn hợp để tẩm ướp gồm mắc khén, ớt tươi nghiền nát, hành tươi, rau thơm, rau mùi thái nhỏ... Khi cá chín vàng, con cá được gỡ ra phải nguyên vẹn, không vỡ nát, dậy mùi gia vị bên trong, khi ăn cảm nhận được vị ngọt béo của cá, vị cay của ớt, mắc khén, màu xanh của hành, rau thơm lẫn màu vàng của thịt da cá trông rất hấp dẫn.
2 Thịt trâu gác bếp
Thịt trâu gác bếp là một trong những món ăn đặc trưng của đồng bào dân tộc ở Điện Biên Thịt trâu ngon thái miếng dọc thớ rồi ướp với hỗn hợp gia vị gồm sả, gừng, tỏi, ớt khô băm nhỏ, mắc khén giã nát, sau đó lấy que xiên và sấy trên than củi, để xa cho thịt chín từ từ, chín đều.
Thịt được sấy cho đến khi vừa chín để không làm mất vị ngọt của thịt. Khi ăn, người ta hay cho vào chõ hấp lại, hoặc nướng bằng than hoa. Vị ngọt của thịt trâu đượm trong sự đậm đà của các gia vị tạo nên sức hấp dẫn cho đặc sản vùng cao.
3 Nộm Da Trâu
Món nộm này chỉ được làm khi gia đình có hiếu hỷ, hoặc nhà có khách quý, bởi sơ chế rất mất thời gian. Da trâu làm sạch, thái mỏng, đập giập, ướp nhiều gia vị. Nộm da trâu trộn với măng rừng và mùi tàu, rau thơm và mắc khén, ăn giòn sật, có thể chiều lòng cả những vị khách khó tính nhất.
4. Nộm Đu Đủ
Người Thái Điện Biên vốn rất giỏi trong việc tận dụng những sản vật thiên nhiên ban tặng để làm phong phú cho nền văn hóa ẩm thực Cây đu đủ vốn được biết đến có hai loại là đu đủ đực và đu đủ cái. Cũng đúng với tên gọi nên đu đủ cái chính là cây đu đủ ra hoa và có khả năng kết trái. Còn cây đu đủ đực không có trái mà chỉ có hoa nở quanh năm. Bên cạnh việc là thành phần của các bài thuốc chữa bệnh thì người Thái còn biết tận dụng hoa đu đủ để chế biến thành các món nộm thơm ngon, hấp dẫn và rất lạ miệng.
Để làm món nộm hoa đu đủ không hề khó, nhất là món ẩm thực có nhiều ý tưởng sáng tạo và kết hợp. Do đó, điều quan trọng của món nộm hoa đu đủ đó là việc chọn lựa các loại gia vị để nộm sao cho phù hợp thì món ăn mới có được hương vị hài hòa, thơm ngon và hấp dẫn.
Món nộm hoa đu đủ khi thưởng thức sẽ có vị hơi đắng, pha lẫn với vị ngọt nhẹ của măng giềng, cảm giác giòn, ngon của tai lợn cùng vị thơm của tỏi. Nếu thực khách ngại vị đắng của hoa đu đủ thì nên gém cùng với lá chua chát sẽ giúp miếng nộm ngon, ngọt hơn.Có thể nói, nộm hoa đu đủ lá sắn không phải là món ăn cao lương mỹ vị, cũng không phải là món ăn coi trọng hình thức nhưng đòi hỏi người chế biến phải rất cầu kỳ, tỉ mỉ, đó cũng chính là đặc trưng của món ăn giản dị mà dân giã này.
5. Xôi sắn
Một trong những món ăn dân dã mà đậm đà bản sắc dân tộc của người Thái nơi đây chính là món xôi sắn. Ai đã từng lên Mường Phăng, từng một lần thưởng thức món ăn giản đơn nhưng mang hồn núi rừng, nương rẫy này sẽ chẳng thể nào quên.
Món xôi không cầu kỳ nhưng lại khiến người ta bất ngờ bởi hương vị của nó. Nồi xôi sắn với làn khói mỏng manh, những hạt xôi nếp dẻo, trắng trong, những miếng sắn trắng ngà, bở tơi, nhìn đã thấy thèm! Nếm thử một miếng, cái ngọt ngọt, bùi bùi của sắn quyện lấy cái dẻo dẻo, dính dính của xôi nếp nương, chỉ cần thêm một chút muối cho đậm đà là đã khiến thực khách ăn một lại muốn ăn hai rồi.
6 Xôi tím
Xôi tím là một phần của món xôi ngũ sắc, rất đặc trưng và độc đáo ở Tây Bắc. Ai từng lên Tây Bắc và có dịp thưởng thức các món ăn của đồng bào Thái nơi đây chắc chắn không thể quên được sắc màu tuyệt đẹp lẫn hương vị của món xôi tím thơm lừng.
Xôi tím được chế biến bằng lá cây khảu cẳm , rửa sạch rồi bỏ vào nồi nước nấu để cho ra màu tím. Nước lá để nguội rồi cho gạo nếp vào ngâm vài giờ để màu tím thấm đều hạt gạo sau đó mới cho vào chõ đồ thành xôi. Khi sôi chín tới rất mềm dẻo ánh lên màu tím tươi rói, bóng mẩy, mới nhìn đã thấy ngon mắt, khi ăn không ngấy. Dưới đôi bàn tay khéo léo của phụ nữ Thái, xôi tím trở thành một món ăn ngon không thể thiếu trong những mâm cơm đãi khách hay các dịp lễ tết
7 Sâu chít Điện Biên Phủ
Nằm trong những đặc sản Điện Biên Phủ không thể không có cái tên độc và lạ, hấp dẫn nhiều du khách khi đặt chân đến đây, đó chính là món sâu chít Điện Biên Phủ.
Sâu chít là ấu trùng của loài bướm trắng xuất hiện nhiều ở những vùng núi cao. Khoảng tháng 10 - 11 hằng năm, loài bướm này sẽ đẻ trứng trên thân cây chít, sau khi trứng nở và lớn dần trở thành sâu chít. Loài sâu này rất quý, được coi như một thứ dược liệu thần kì trong Đông y vì sở hữu dược tính và chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, rất tốt cho sức khỏe.
Ngoài cách sử dụng phổ biến nhất là ngâm rượu sâu chít còn dùng để sao khô, nấu cháo. Rượu sâu chít và thịt sâu chít là những ẩm thực được nhiều du khách miền xuôi rất thích chọn mua vì chúng bổ dưỡng mà giá cả không quá mắc.
Đến đây, du khách ngoài việc được thưởng thức loại đặc sản Điện Biên này thì cũng có thể mua về làm quà biếu cho người thân và bạn bè.
8 Lợn bản hấp lá chuối
Thịt lợn là món ăn quen thuộc với mọi vùng miền, nhưng thịt lợn hấp lá chuối của người Thái lại là món ăn có vị lạ cực kỳ ấn tượng. Miếng thịt hấp lá chuối phải là thịt ba chỉ tươi, có cả nạc lẫn mỡ, lọc bỏ bì và dùng giấy ăn thấm khô, băm nhỏ, ướp gia vị rồi gói lại bằng lá chuối và mang đi hấp. Miếng thịt hấp nóng hổi, nức mũi với mùi thơm của mùi tàu, húng chó, hạt mắc kén, khiến ai cũng phải tấm tắc khen ngon.
9 Chân giò hầm rượu táo mèo
Rượu táo mèo không chỉ là thức uống đặc sản Tây Bắc mà còn là nguyên liệu để chế biến món ăn của người dân nơi đây. Rượu táo mèo ninh với xuyên khung, hoa hồi, thảo quả, sau đó lấy nước hầm chân giò sẽ tạo được một món ăn bổ dưỡng. Chân giò ninh có màu nâu cánh gián, thịt dẻo giòn, thơm ngon béo ngậy.
10 Bắp cải cuốn nhót xanh
Một trong những món ngon nổi tiếng của núi rừng Điện Biên mà du khách nên một lần nếm thử đó là bắp cải cuốn nhót xanh. Bạn sẽ cảm nhận vị ngon thơm lừng không thể cưỡng lại từ món ăn với đầy đủ vị từ chua, cay, mặn, ngọt hòa quyện một cách hài hòa. Với các nguyên liệu: nhót xanh, bắp cải, rau mùi, và chẳm chéo là du khách đã có thể thưởng món ăn tuyệt cú mèo này.
Cách ăn của món đặc sản Điện Biên này như sau:
Nhót xanh tươi còn non trên cây sau khi được ngắt xuống, rửa sạch lớp phấn còn trắng bên ngoài. Gừng, mùi, lá tỏi được sơ chế sạch sẽ.
Lấy bắp cải đã rửa sạch cho nhót, gừng, mùi, lá tỏi vào cuốn rồi chấm với chẳm chéo.
11 Rau hoa ban
Rau hoa ban là một trong những món ngon Điện Biên không thể bỏ qua khi khám phá vùng đất cực tây tổ quốc.
Thường lệ vào tháng 3 hàng năm, du khách sẽ có dịp chiêm ngưỡng cảnh sắc tuyệt đẹp của núi rừng Điện Biên được phủ trắng bởi loài hoa ban. Ngoài việc ngắm cảnh hoa ban nở, các bạn còn có cơ hội thưởng các món ăn được làm từ rau hoa ban. Người dân ở đây sẽ sử dụng hoa ban và lá ban non để chế biến thành những món ăn hằng ngày như hoa ban xào thịt, nộm hoa ban,... Thật thú vị phải không nào!
12 Măng đắng
Nói đến ẩm thực Điện Biên thì không thể thiếu món măng đắng. Vừa là sản vật vừa là món ăn phổ biến của người dân nơi đây, măng đắng thường được dùng để chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như: xào, luộc, hầm xương,...
Đặc biệt, bạn có thể dễ dàng thưởng thức món măng đắng chấm với chẳm chéo. Vị đắng chát tự nhiên của măng rừng hòa quyện vị chua, cay mà lại thơm ngon khi cho từng miếng vào miệng.
Nghe đến những cái tên này thôi là chỉ muốn được thưởng thức ngay rồi. Và còn chần chừ gì nữa mà không đặt lịch lên Điện Biên ngay hôm nay, để có thể vừa chiêm ngưỡng cảnh đẹp, những phong tục văn hóa đặc sắc và có cơ hội thưởng thức những đặc sản Điện Biên cực ngon này nha!
