Địa chỉ nhà cổ Bình Thủy
Nhà cổ Bình Thủy cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 10km, tọa lạc tại số 144 đường Bùi Hữu Nghĩa, phường Bình Thủy, quận Bình Thủy
Lịch sử xây dựng nhà cổ Bình Thủy
Vào cuối thế kỉ 18 phía Tây Nam vàm sông Cần Thơ là vùng đất phù sa tươi mát quanh năm cây cối tốt tươi. Đây cũng là nơi thu hút nhiều người đổ về chọn làm nơi an cư lập nghiệp, trong đó có gia tộc họ Dương.
Tính đến nay, gia tộc này đã trải qua 6 thế hệ tiếp nối, trong đó đời thứ 3 là ông Dương Văn Vị cũng chính là người quyết định chọn vùng đất gần vàm rạch Bình Thủy làm nơi xây dựng cơ nghiệp.
Vào năm 1870 ngôi nhà được ông Dương Văn Vị xây dựng lần đầu tiên làm bằng gỗ, lợp ngói. Sau khi được đưa vào sử dụng khoảng thời gian gần 30 năm thì ngôi nhà này được ông Dương Văn Vị cho thiết kế và xây dựng lại.
Tuy nhiên đến năm 1904 thì ông Dương Văn Vị mất, con trai út là Dương Chấn Kỷ đã tiếp tục công việc xây dựng đến khoảng năm 1911 thì ngôi nhà mới hoàn thiện. Được biết ông Kỷ lúc bấy giờ là một thương gia giàu có thích tìm tòi cái mới lạ, nhất là về kiến trúc và nghệ thuật.
Thời điểm đó trào lưu Tây phương đang rất thịnh hành nên ông Dương Chấn Kỷ liền cho người xây dựng ngôi nhà này theo kiến trúc châu Âu. Ngôi nhà sau khi hoàn thành mang dáng dấp hình khối có kiến trúc độc đáo vừa mang nét cổ kính, trang nghiêm vừa thể hiện tính phóng khoáng, trang nhã.
Ngoài ra, vào những năm 1980, hậu duệ đời thứ 5 của gia tộc họ Dương ông Dương Văn Ngôn là người có thú chơi hoa kiểng đã sưu tầm nhiều giống lan quý về trồng trong vườn tạo thành tổng thể nhà cổ Bình thủy và tồn tại cho đến ngày nay.
Có tuổi đời gần 150 năm, nhà cổ Bình Thủy là một trong những công trình kiến trúc cổ hiếm hoi còn khá nguyên vẹn ở Cần Thơ. Đây là điểm du lịch hứa hẹn sẽ mang lại cho du khách những trải nghiệm thú vị.
Kiến trúc nhà cổ Bình Thủy
Kiến trúc nhà cổ Bình Thủy mang đậm dấu ấn Đông Tây. Đây là ngôi nhà phá vỡ quy tắc 3 gian truyền thống quen thuộc ở miền Tây. Ngôi nhà có diện tích 6.000 mét vuông được thiết kế chia thành 5 gian.
Đầu tiên là dãy rào cổng được thiết kế với hàng rào sắt chắn ngang có các cột bê tông làm trụ chính. Nếu nhìn sơ qua thì rất nhiều người lầm tưởng đây là hàng rào của một ngôi nhà hiện đại nào đó.
Vào bên trong du khách sẽ bắt gặp một cổng tam quan được xây dựng theo lối kiến trúc người Hoa. Cổng tam quan chếch về hướng bên phải có 4 cột trụ lớn với 2 trụ xi măng và 2 trụ gỗ. Hệ thống xà của cổng tam quan được làm bằng gỗ, mái lợp ngói men xanh. Trên cùng còn trang trí nhiều hình thù sống động như kỳ lân, cá vàng, hoa lá. Đặc biệt, tại đây có gắn hai bảng hiệu lớn: một bảng tiếng Hoa là “Phước An Hiệu” và một bảng tiếng Việt là “Phủ thờ họ Dương”.
Khoảng sân phía trước nhà cổ Bình Thủy được lót bằng những hàng gạch tàu có tuổi đời gần 150 năm nhưng nhìn vào vẫn còn rất mới. Ở góc bên trái sân ông Dương Chấn Kỷ còn cho xây dựng một ngôi miếu nhỏ để thờ thổ thần.
Dẫn lên gian nhà chính là hai lối cầu thang màu vàng nổi bật uốn lượn duyên dáng. Từ bên ngoài nhìn vào, nhà cổ Bình Thủy được xây dựng trên 1 nền móng khá cao ráo. Sở dĩ ngôi nhà này được thiết kế cao hơn những ngôi nhà bình thường khác là để phòng tránh việc ngập nước ở vùng đất miền Tây xưa
Vào trong nhà với 3 gian giữa là nơi thờ tự, với cách bài trí thuần Việt với bàn hương án, khánh thờ, liễn đối… và có ba bộ bàn ghế trông rất lộng lẫy: một bộ dành để tiếp khách, một bộ dành cho gia đình ăn cơm và một bộ dùng để trò chuyện đều bằng gỗ quý khảm xà cừ. Hai gian phía ngoài là nơi sinh hoạt chung của gia đình.
Ngăn cách giữa nhà trước với nhà giữa là hàng cột với những bao lam và liên ba được chạm trổ công phu với những hình ảnh gần gũi, quen thuộc của Việt Nam và Nam Bộ như: mai, lan, cúc, trúc, sen, điểu, tùng lộc, chim, công, dơi, thỏ, tôm, cua, khổ qua, nho… Các ô hộc có nhiều hình dạng như vuông, chữ nhật, lục giác cũng được chạm khảm tỉ mỉ, sắc sảo, có tính thẩm mỹ cao.
Bên phải gian nhà từ ngoài nhìn vào là 2 bộ bình bông lớn cỡ to. Trên tường là những tấm bằng khen được treo rất ngay ngắn. Bên trái là những tấm ảnh lưu niệm từ đoàn làm phim, vài dòng ký gửi của các đạo diễn và một vài tờ báo nói về nhà cổ Bình Thủy được cắt ra..
Trên trần nhà là những trang trí với họa tiết cầu kỳ. Những chiếc đèn kiểu phương Tây của thế kỷ trước vẫn được lưu giữ.
Đặc biệt, trong quá trình xây gian nhà chính, chủ nhân của nó đã cho lót một lớp muối hột dày khoảng 10cm dưới nền gạch bông – đây là kinh nghiệm dân gian được người Nam Bộ thường xuyên áp dụng trong việc xây nhà. Việc lót muối dưới nền nhà nhằm mục đích vừa xua đuổi côn trùng mang sự thông thoáng ngôi nhà vừa tránh những tà vật xâm hại theo quan niệm phong thủy.
Xung quanh căn nhà toàn bộ các bức tường đều được dán gạch. Mái nhà được lợp 3 lớp, hai lớp dưới có dạng hình lồng máng từ dưới nhìn lên rất thông thoáng. Cửa gỗ nhà cổ Bình Thủy được thiết kế theo phong cách nghệ thuật hiện đại.
Theo Giới thiệu về nhà cổ Bình Thủy ở Cần Thơ thì hiện nay ngôi nhà này vẫn do con cháu dòng họ Dương nằm giữ và làm chủ. Đây là ngôi nhà duy nhất trong 3 ngôi nhà cổ nổi tiếng nhất miền Tây bên cạnh nhà cổ Công tử Bạc Liêu ở Bạc Liêu và nhà cổ Huỳnh Thủy Lê ở Đồng Tháp còn thuộc sở hữu tư nhân. Vào năm 2009, nhà cổ Bình Thủy đã được bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Không chỉ nổi tiếng bởi gian nhà chính lộng lẫy và nguy nga, nhà cổ Bình Thủy còn nổi tiếng
Giá vé vào bên trong nhà cổ là 15 ngàn đồng/người
Mở cửa: từ 8h00 đến 12h00 và 14h00 đến 18h00.
